การดูแลผู้ป่วย
เพราะโรคเบาหวาน ทำให้หลอดเลือดในร่างกายทำงานผิดปกติ ซึ่งส่งผลต่ออวัยวะต่าง ๆ มากมาย โดยเฉพาะดวงตา จนมีอาการ ‘เบาหวานขึ้นตา’ นั่นเอง แล้วรู้หรือเปล่าว่า วลียอดฮิตที่เรามักได้ยินบ่อย ๆ นี้ แท้จริงแล้วมันหมายความว่าอย่างไร?
เบาหวานขึ้นตา (Diabetic Retinopathy) เป็นภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน เกิดจากการมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน ทำให้หลอดเลือดอุดตันจนไม่สามารถไหลเวียนไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ตามปกติ ส่งผลให้เส้นเลือดฝอยที่ไปหล่อเลี้ยงจอตาโป่งพองเป็นหย่อม ๆ เลือดและน้ำเหลืองซึมออกมาจากหลอดเลือดและกระจายไปทั่วจอประสาทตา แล้วเส้นเลือดใหญ่ที่จอตาจะเริ่มขยายตัวใหญ่ขึ้นผิดปกติ
เมื่อเส้นเลือดในจอประสาทตาได้รับความเสียหายมาก ๆ ร่างกายก็จะสร้างหลอดเลือดใหม่มาทดแทน แต่หลอดเลือดที่สร้างใหม่มีผนังไม่แข็งแรง ฉีกขาดได้ง่าย ทำให้มีเลือดรั่วซึมออกมาที่บริเวณวุ้นตา และอาจเกิดแผลเป็นซึ่งเป็นสาเหตุให้จอตาลอกออกจากด้านหลังของดวงตา สิ่งที่ตามมาคือ ประสิทธิภาพการมองเห็นเริ่มลดลง บางรายอาจมีอาการรุนแรงจนถึงขั้นสูญเสียการมองเห็นหรือตาบอดได้เลยทีเดียว
สัญญาณอันตรายที่บอกว่า “คุณกำลังมีภาวะเบาหวานขึ้นตา”
อาการของเบาหวานขึ้นตา แบ่งออกเป็น 2 ระยะ ได้แก่ ระยะเริ่มแรกที่ยังไม่มีหลอดเลือดเกิดใหม่ ซึ่งอาการอาจยังไม่รุนแรงนัก แต่ถ้าเข้าสู่ระยะก้าวหน้าที่มีหลอดเลือดเกิดใหม่แล้วนั้น อาการก็อาจทวีความรุนแรงขึ้นโดยขึ้นอยู่กับแต่ละบุคคล เราขอสรุปอาการเบาหวานขึ้นตาสั้น ๆ ไล่เรียงตามระดับความรุนแรงจากน้อยไปมาก ดังนี้
แต่ผู้ป่วยเบาหวานบางรายอาจไม่มีอาการผิดปกติเลยแม้อยู่ในระยะรุนแรงแล้วก็ตาม
ป้องกันตัวเองอย่างไรให้ห่างไกลเบาหวานขึ้นตา
วิธีการรักษาเบาหวานขึ้นตา
สำหรับผู้ที่เป็นเบาหวานขึ้นตาแล้ว มีวิธีการรักษาเพื่อยับยั้งอาการต่าง ๆ ที่แตกต่างกันตามระยะที่เป็นและความรุนแรงของอาการ ดังนี้
1. ระยะเริ่มแรก: หากมีอาการเพียงเล็กน้อยจนถึงปานกลาง แพทย์จะคอยสังเกตอาการอย่างใกล้ชิดแทนการรักษา ซึ่งผู้ป่วยอาจต้องควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ดีควบคู่ไปด้วย เพื่อไม่ให้อาการลุกลาม
2. ระยะก้าวหน้า: ระยะนี้ผู้ป่วยจะเริ่มมีอาการที่รุนแรงขึ้น สามารถรักษาด้วยการเลเซอร์ เพื่อควบคุมและรักษาการรั่วซึมของหลอดเลือด จอตาขาดเลือด และหลอดเลือดที่ผิดปกติ หากมีอาการรุนแรงมากถึงขั้นเลือดออกในวุ้นตามาก หรือมีพังผืดดึงรั้งจอตา จอตาบวม จอตาหลุดลอกหรือฉีกขาด อาจต้องผ่าตัดวุ้นตา เพื่อป้องกันการสูญเสียการมองเห็นนั่นเอง
จะเห็นว่า เบาหวานขึ้นตาเป็นเรื่องใกล้ตัวและอันตรายมากกว่าที่คิด หากปล่อยไว้นานอาจทำให้ต้องสูญเสียดวงตาคู่ที่เรารักไปตลอดกาล ผู้ป่วยเบาหวานจึงต้องหมั่นดูแลสุขภาพตาให้ดีอยู่เสมอ แม้ไม่อาการผิดปกติ ก็ไม่ควรเบาใจเด็ดขาด ต้องตรวจตาเป็นประจำทุกปี เผื่อมีความผิดปกติเกิดขึ้นจะได้เข้ารับการรักษาได้ทันก่อนจะสายเกินไป
ขอบคุณข้อมูลจาก
ผู้สนับสนุนโครงการ
